Influenza bij Varkens: Een Overzicht van de ziekte en mogelijke preventie
Influenza, beter bekend als de griep, is een veelvoorkomende virale ziekte die niet alleen mensen treft, maar ook dieren, waaronder varkens. Influenza bij varkens, ook wel bekend als varkensgriep, is een aandoening die wereldwijd voorkomt en grote economische gevolgen kan hebben voor de varkenssector. In dit artikel zullen we een dieper inzicht krijgen in influenza bij varkens, de symptomen, preventie en de impact ervan op de varkenshouderij.
Een Overzicht
Influenza bij varkens is een aandoening van het ademhalingsapparaat, veroorzaakt door het influenza A-virus. Het virus kan zich snel verspreiden onder varkens en heeft de potentie om epidemieën in varkenspopulaties te veroorzaken. Influenza A-virussen worden ingedeeld in verschillende subtypes op basis van hun oppervlakte-eiwitten, hemagglutinine (H) en neuraminidase (N). Er zijn verschillende subtypes van influenza die varkens kunnen besmetten, waarvan de belangrijkste al sinds de jaren 80 van de vorige eeuw H1N1, H1N2 en H3N2 zijn. Sinds 2009 is hier de pandemische H1N1, pdmH1N1, bijgekomen, de Mexicaanse griep.
Symptomen:
De symptomen van influenza bij varkens lijken sterk op die bij mensen en omvatten:
Koorts, hoesten en niezen, verminderde voeropname, lethargie, loopneus.
Overdracht en Preventie
Influenza bij varkens kan zich verspreiden via direct contact tussen varkens, maar het kan ook worden overgedragen door druppeltjes in de lucht. Mensen kunnen het virus op varkens overdragen en vice versa, waarmee het een zoönose is. Meestal lopen jonge biggen in de kraamstal de infectie op via de zeug. Ze verspreiden het dan onderling verder als er koppels gemengd worden (overleggen in kraamstal, pleegzeugen maken, spenen en opleggen in mesterij).
Preventieve maatregelen zijn cruciaal om de verspreiding van influenza bij varkens te beperken. Dit kan onder andere door vaccinatie. Daarbij is van belang om te weten welk subtype griep er op het bedrijf rondgaat (niet alle subtypes zitten in de vaccins). Ook is vaccinatie alleen niet zaligmakend, er is geen enkele vaccin dat zonder verdere management maatregelen de problemen voldoende kan afkoelen. Dus kijk ook naar het aanvoerbeleid van dieren, het overlegbeleid in de kraamstal, het mengen van dieren bij spenen en opleg in de vleesvarkensstal. Maar ook naar het klimaat waar de varkens in gehuisvest zijn, de kwaliteit van het voer en het algemene gezondheidsniveau van de dieren. Dus ook preventie voor andere aandoeningen dan influenza kunnen helpen.
In zeugenbedrijven is de aanvoer van gelten het meest gevaarlijke moment, waar influenza vaak mee naar binnen komt, Zorg daarom voor een goede quarantaine en adaptatie voor gelten toegevoegd worden aan de zeugenstapel.
Influenza was een seizoensinfectie, maar is nu op veel bedrijven een endemische (constant aanwezige) ziekte. De geïnfecteerde dieren dragen het virus over aan jongere dieren, en zo blijft infectie op het bedrijf in stand. Het virus kan zelfs veranderen door het husselen van genetisch materiaal als een dier met twee verschillende types influenza is geïnfecteerd. Dan ontstaat er een uitbraak met een nieuw type griep, waar misschien de toegediende vaccinatie niet tegen werkt.
Monitoring
Om te weten of en welk type influenza er op een bedrijf rondgaat, kan er onderzoek worden gedaan. Bloedonderzoek naar antistoffen zegt alleen dat de dieren in contact zijn geweest met influenza, niet wanneer en of het virus nu nog in het dier aanwezig is. Daarvoor moet een PCR reactie gedaan worden, om het virus aan te tonen. Dit kan op dieren die voor sectie gaan bijvoorbeeld, maar ook op neusswabs of tracheo-bronchiaal swabs. We zien vaak, dat het virus op meerdere momenten opspeelt, en dat het soms om verschillende subtypes gaat. Dit maakt preventie met vaccinatie een uitdaging!
Impact op de economische resultaten
Influenza bij varkens kan aanzienlijke economische gevolgen hebben voor de varkenshouderij. De ziekte kan leiden tot lagere groeisnelheden, verminderde voeropname en, bij bijkomende infecties met andere virussen en bacteriën, soms zelfs sterfte onder varkens. Dit heeft grote invloed op de winstgevendheid van individuele bedrijven.
Conclusie:
Influenza bij varkens is een ziekte die serieus moet worden genomen in de varkenshouderij. Monitoring, preventie en goede biosecurity zijn van cruciaal belang om de verspreiding van het virus te beperken en de gezondheid van de varkenspopulatie, en daarmee de mensen die in direct contact staan met varkens, te beschermen, wat uiteindelijk bijdraagt aan de stabiliteit van de gehele sector en de volksgezondheid ten goede komt.
