Stand van zaken
2 juli 2022 werden we opgeschrikt door het bericht dat er Afrikaanse Varkenspest is aangetoond op een varkensbedrijf op ca 15 km van de Nederlandse grens. Dit informatieblad is bedoeld om opnieuw een aantal zaken met betrekking tot dit virus onder de aandacht te brengen. We hebben twee Factsheets gemaakt ter ondersteuning van varkenshouders, medewerkers en erfbetreders. Mochten we ook in Nederland te maken krijgen met AVP, dan is het zeer belangrijk om de ziekte zo snel mogelijk te herkennen.

AVP-preventiescan
De Coalitie Vitale Varkenshouderij heeft onlangs de AVP-preventiescan gelanceerd. Wanneer u deze nog niet ingevuld heeft, doe dit dan alsnog! Deze tool geeft met specifieke vragen een risicoanalyse voor uw bedrijf. Er zijn twee versies van deze scan, één voor reguliere en biologische bedrijven en een versie voor buitenvarkens. Klik hier om deze scan direct in te vullen.

Besmettingsroutes
In de onderstaande figuur zijn de verschillende besmettingsroutes voor Afrikaanse Varkenspest weergegeven. Het Afrikaanse varkenspestvirus blijft lang in leven in de omgeving.

Hoe varkens en wilde zwijnen besmet kunnen raken met Afrikaanse varkenspest (AVP) Bron: Wageningen Universiteit en Research (www.wur.nl)

Factsheet Afrikaanse Varkenspest
Hoe herken je het?
Het ziektebeeld van Afrikaanse Varkenspest is niet specifiek. De eerste verschijnselen ontstaan ongeveer vier dagen na infectie. De eerste verschijnselen die zichtbaar zijn, zijn hoge koorts, lusteloosheid en verliezen van eetlust. Later in het ziekteproces kunnen de volgende symptomen gezien worden: hoesten, (bloederige) diarree, blauwverkleuring van de huid, neurologische verschijnselen en uitval. Zeugen kunnen ten gevolge van de infectie aborteren.
AVP is een ziekte die langzaam verspreidt, daarom is het belangrijk zeer alert te zijn op symptomen, óók als het nog maar om enkele dieren gaat.

Waar moet je op letten?
– Hoge koorts, vaak meer dan 41 graden
– Verminderde tot géén voeropname
– Activiteit, dieren zijn sloom, weinig activiteit
– Acute sterfte

Wat moet je doen?
– Temperaturen van zieke dieren
– Zo snel mogelijk je bedrijfsdierenarts informeren
– Geen dieren aan- of afvoeren
– Geen andere varkenslocaties bezoeken
– Informeren van bezoekers die de afgelopen week op het bedrijf zijn geweest.

Wat gebeurt er bij een verdenking?
– Melding bij NVWA (045-5463188)
– Monstername door specialistenteam (met onder andere dierenarts NVWA, bedrijfsdierenarts) binnen enkele uren na melding.
– Onderzoek bij nationaal referentielaboratorium WBVR (voorheen CVI), uitslag zo snel mogelijk (uren tot dagen)
– Aan- en afvoerverbod totdat de uitslag bekend is.
– Bij positieve uitslag treedt het draaiboek voor KVP/AVP in werking.

Factsheet AVP – Preventieve maatregelen
Bioveiligheid
De belangrijkste manier om Afrikaanse varkenspest buiten de deur te houden is een strikte externe biosecurity. Denk hierbij aan de volgende zaken:
– Strikte bezoekersregistratie
– Handhaving hygiëneprotocol voor bezoekers, ook voor chauffeurs, installateurs, controleurs etc.
– Controleer vervoermiddelen op reiniging en ontsmetting, check ontsmettingsboekjes.
– Weer vleeswaren afkomstig uit risicogebieden uit de stal en kantine
– Voer de AVP-preventiescan uit

Early warning
Wanneer er een koppelkuur ingezet waarbij geen duidelijke verschijnselen van AVP waargenomen zijn, maar het ook niet volledig valt uit te sluiten: zal uw varkensarts 6 bloedmonsters in sturen voor onderzoek op Afrikaanse Varkenspest en Klassieke Varkenspest Wij vragen hiervoor uw begrip. Het is voor uw dierenarts ook mogelijk om een aantal dieren ter sectie aan te bieden aan de Gezondheidsdienst voor Dieren.

Buitenvarkens
Voor varkens met buitenuitloop is het zeer belangrijk dat deze afgeschermd worden van wilde zwijnen. Hiervoor is minimaal een dubbele afrastering nodig met voldoende afstand ertussen. Realiseer daarnaast vast ruimte om varkens binnen te kunnen huisvesten, in geval van een mogelijke ophokplicht. Verder is het van belang dat de varkens niet bijgevoerd worden door voorbijgangers. Geef dit met duidelijke borden aan.

Noodhuisvesting
Mocht er in Nederland Afrikaanse Varkenspest optreden, dan is één van de mogelijke maatregelen het instellen van een vervoersverbod. Zorg dat u een plan heeft voor noodhuisvesting. Voor praktische tips, zie edepot.wur.nl/107932